Aile Anayasası Hazırlama Danışmanlığı
Ayyıldız Danışmanlık,
birçok Aile Anayasası hazırlamış olmanın tecrübesi ile kurumsal ve hukuksal olarak alanında uzman danışman kadrosuyla hizmet verir. SPK kurumsal yönetim derecelendirme uzmanı ve kıdemli yönetim danışmanları ile alanında ihtisaslaÅŸmış öÄŸretim üyesi, ticari hukuk avukatı eÅŸliÄŸinde aile anayasası çalışması yapılır.
Aile Anayasası Nedir?
Aile Anayasası, aile deÄŸerleri ve hedefleri doÄŸrultusunda aile ile ÅŸirket faaliyetlerinin birbirleriyle iliÅŸkilerini düzenleyen, ailenin kurumsallaÅŸmasını saÄŸlayan, ailenin ve ÅŸirketin nesiller boyu sürdürülebilirliÄŸini amaçlayan, hukuki temellere dayandırılarak yazılan bir belge ve anlayış biçimidir.
​
Aile Anayasası her aileye özgü hazırlanır. Ailenin anlaÅŸma ve uzlaÅŸma belgesidir. Günün ÅŸartlarına göre gerektiÄŸinde aile tarafından güncellenen politika ve kurallar bütünüdür.
​
KurumsallaÅŸmış ve anayasası olan aile ÅŸirketlerinin daha uzun süreli yaÅŸayacağı, günümüzde mutlak kabul görmüÅŸ bir olgudur.
​
Aile anayasası hazırlanırken, sermaye Piyasası Kurumsal Yönetim ilkeleri, ÅŸirket hukuku, ilgili mevzuatlar ve aile deÄŸerleri referans alınarak hazırlanır.
​
Aile Anayasasının İşletmeye Faydaları
-
Åžirketin kurumsallaÅŸması için önemli bir adımdır. KurumsallaÅŸmış, doÄŸru yönetilen, risk yönetimini bilen, bir ÅŸirkette gelecek için doÄŸru stratejiler üretilir.
-
Åžirket ve aile iliÅŸkilerinin bağımsız yönetilmesi ve birbirine karıştırılmaması saÄŸlanır.
-
Ailenin hedefi ile şirketin hedefi arasında ortak paydalar oluşturulur.
-
Yönetim kurulu ile ÅŸirketin yönetilmesi saÄŸlanır
-
Åžirket yönetimi kiÅŸilere baÄŸlı deÄŸil, kurallara baÄŸlı olur. Åžirkette kendini daima yeniler.
-
Aile üyelerinin profesyonel bir kariyer sahibi sürecini geçirmeleri saÄŸlanır. Yeni nesillerin çıkmaları gereken basamakları belirlenir ve ÅŸirkete, yönetime hazırlanır. Yeni nesillerin aile deÄŸerlerine baÄŸlılığı artırır.
-
Aile yöneticilerinin zamanı gelince görevlerini güvenle gelecek kuÅŸaklara devredebilmesi saÄŸlanır.
-
Akraba kayırmacılığı önlenir.
-
Aile içinden gelen yöneticiler ile aile dışından gelen profesyonellerin birlikte çalışması saÄŸlanır.
-
Åžirket ve aile prensiplerinin aile üyeleri için baÄŸlayıcı olması saÄŸlanır.
-
Ailevi baÄŸlardan doÄŸan hissedarların ÅŸirketin çıkarlarının önüne geçmesi engellenir.
-
Aile Anayasası ile aile üyelerinin mülkiyet esasları belirlenir ve olası çatışmalar önlenir.
Dünyada ve Türkiyede Aile Ä°ÅŸletmeleri
TÜÄ°K ve Ä°stanbul Ticaret Odası verilerine göre Türkiye'de aile ÅŸirketlerinin ortalama ömrü 25 yıldır. Cumhuriyet öncesi dönemde kurulmuÅŸ ve bugün hala devam eden iÅŸletme sayısı sadece 69’dur. Yapılan araÅŸtırmalara göre Türkiye'deki tüm iÅŸletmelerin %95'ini, KOBÄ°’lerin ise %99’unu aile ÅŸirketleri oluÅŸturuyor. Aile ÅŸirketlerinin ancak %30'u ikinci kuÅŸaÄŸa, %12'si üçüncü kuÅŸaÄŸa, %3’ü dördüncü kuÅŸaÄŸa geçebiliyor.
​
Yapılan bir araÅŸtırma neticesinde yok olup giden 20 meÅŸhur Türk aile ÅŸirketinin yok olma nedenlerine bakıldığında; %43 KardeÅŸler arası çatışma, %19 aile içi çatışma, %19 miras kavgası, %14 kardeÅŸ-yeÄŸen-kuzen kavgası, %5 aileler arası kavga olduÄŸu tespit edilmiÅŸtir. Kaynak: Haluk AlacaklıoÄŸlu: Global Family Business Consultants;2003.
​
Türkiye’de çok büyük ölçeklere ulaÅŸmış yüzyıllık aile ÅŸirketleri yoktur. Büyük ölçekli olmasa da Türkiye’nin ise en eski aile ÅŸirketleri 1777’de kurulan Hacıbekir ve 1871’de kurulan Kurukahveci Mehmet Efendi ÅŸirketleridir.
BMW, Audi, Volkswagen, Walmart, Ford, Nike, Bloomberg, Knorr, Haribo, Henkel gibi markalar, Dünya’daki bazı aile ÅŸirketleri örnekleridir. Koç Holding, Sabancı Holding, Zorlu Holding, DoÄŸuÅŸ Holding ve Eczacıbaşı Holding ise Türkiye’deki bazı aile ÅŸirketlerine örnektir.
​
Bu ÅŸirketlerin hepsinin aile anayasaları belirli bir zaman önce profesyonel danışmanlıklar ile gerçekleÅŸtirilmiÅŸ olup uygulanmaya devam edilmektedir.
Aile Anayasasının Hukuki Boyutu
-
Aile anayasası, Türk hukuk sisteminde borçlar hukuku hükümleri kapsamında ele alınır. Aile anayasasına imza atan aile üyeleri borçlar hukuku atipik (isimsiz) sözleÅŸme tarafı olarak sorumluluk altına girerler.
​
-
Aile anayasaları, Borçlar kanunu yanında, Türk Medeni Kanunu, Türk ticaret kanunları (6102-6103), iÅŸ kanunları, kamu gözetim kurumu ilkeleri ve sermaye piyasası kanunları genel hükümlerine uygun ÅŸekilde yazılı hale getirilir.
​​
-
Aile anayasaları, borçlar kanunu madde 27 uyarınca emredici hükümlerine, genel kanunlara, kiÅŸilik haklarına, kamusal düzene ve ahlaka aykırı hükümler içermemelidir. Aksi takdirde, Aile anayasası sözleÅŸmesi hükümsüz sayılır.
​​
-
Ayyıldız Danışmanlık uzmanları tarafından oluÅŸturulan tüm aile anayasaları, konunun danışmanı ticari hukuk avukatı tarafından gözden geçirilerek tüm yasalara uygunluÄŸu teyit edilir.
Aile Anayasası Temel Ä°çeriÄŸi
1-Aile ÅŸirketi temel ilkeleri bölümü: Bu bölümde çeÅŸitli tanımlar, anayasa gerekçesi ve amacı, aile bireyleri arasındaki iliÅŸkiler, aile vizyonu, misyonu, deÄŸer ve ilkeleri, stratejik hedeflerle ilgili açıklama ve kuralları içerir.
2-Åžirketin ve aile iliÅŸkilerin yönetimi bölümü: Aile konseyi, ÅŸirket ortakları arasına altsoyların katılması, ÅŸirket ortakları arasındaki uyuÅŸmazlıkların çözümü, ortaklar kurulu görev ve yetkileri, yönetim kurulu seçimi, oluÅŸumu, görev ve yetkileri, toplantıları, etik deÄŸerleri, icra kurulu, personele ve profesyonel yöneticilere yaklaşım, ÅŸirket ortaklığı ve yönetim kurulu üyeliÄŸi sona ermesi ile ilgili açıklama ve kuralları içerir.
​
3-Aile üyelerinin gelirleri, harcamaları ve mülkiyet düzenlenmesi bölümü: Miras ve mülkiyet hükümleri, harcama politikaları ve gelir paylaşımı, hisse deÄŸerlendirme usulleri ve devri, rekabet etme yasağı, aile üyeleri evlilikleri ile ilgili açıklama ve kuralları içerir.
4-Aile üyelerinin istihdamı bölümü: Aile üyelerinin ÅŸirket içinde istihdam edilmesi, üst yönetim planlaması, üst yönetim adaylarının deÄŸerlendirilmesi ve geliÅŸim programı, yeni nesillerin yetiÅŸtirilmesi, haleflik süreci ile ilgili açıklama ve kuralları içerir.
​
5-Gözetim ve yaptırım bölümü: Gözetim, yaptırım, aile anayasasına aykırılıklara iliÅŸkin disiplin önlemleri ile ilgili açıklama ve kuralları içerir.
​
6-Son hükümler bölümü: Taahhütname, TTK ve sair mevzuat emredici hükümleri, bağımsızlık, yürürlük konuları ve ilgili ekleri içermektedir.
_edited.png)
Aile Anayasası Danışmanlık Modelimiz
Aile Anayasası
Check-Up Aşaması
TeÅŸhis
Aile Anayasası
Yazım Süreci
Yazım
Aile Anayasası
Uygulama ve Takibi
Uygulama
TeÅŸhis
Aile Anayasası Check-Up Aşaması
Aile anayasası check up aÅŸamasında aile ve ilgili ÅŸirket bilgilerinin analizi yapılır. Bu analizde her madde için kurallar, uygulama biçimi ve sonuçları tetkik edilir. Analizde tespit edilen bilgiler ve bulgular aile anayasası taslağı için derlenir.
​
Analiz edilecek aile konuları
-
Aile tarihçesinin öÄŸrenilmesi
-
Aile üyelerinin belirlenmesi
-
Aile üyeleri arasındaki iletiÅŸimin incelenmesi
-
Aile bireylerinin mevcut görev ve yetkilerinin tespiti
-
Aile üyeleri mülkiyet ve mali durumlarının incelenmesi
-
Aile toplantısı yapılması ve bilgilendirilmesi
-
Aile bireyleri ile özel görüÅŸmeler
-
Aile bireyleri üzerinde anket ve testler yapılması
-
Aile konseyi belirlenmesi
-
Ailenin güçlü ve zayıf yönlerinin tespiti
Analiz edilecek şirket konuları
-
Yönetim ve karar alma sürecinin incelenmesi
-
Finansal ve mali süreçlerin incelenmesi
-
Åžirket kurumsal düzeyin kısaca incelenmesi
-
Aile hedefleri ve ÅŸirket hedeflerinin incelenmesi
-
Hedefler için aile ve ÅŸirket yapısının incelenmesi
Yazım
Aile Anayasası Yazım Süreci
Aile üyelerini karşılıklı sevgi ve saygı çerçevesinde aynı hedef doÄŸrultusunda tutabilecek, aile birliÄŸini perçinleÅŸtirecek, baÄŸlılığı ve güveni artıracak, açık iletiÅŸimi saÄŸlayacak, modern iÅŸletme yönetimini benimseyecek, iÅŸletmede verimliÄŸi ve sürdürülebilirliÄŸi artıracak ilkeleri barındıran ve kuralları aileye mahsus olarak yazılı metin haline getirilen aile anayasası hazırlanır. Aile anayasası hazırlama süreci;
​
-
Aile anayasası içindeki her bölüm için çalışması yapılması ve taslak hazırlanması
-
Her bölüm taslağı hazırlandıktan sonra aile konseyi ile görüÅŸülmesi, mutabık kalınması
-
Hisse oranlarının belirlenmesi
-
Aile üyeleri özlük haklarının belirlenmesi
-
İkinci nesil kariyer ve haleflik planlaması
-
Her bölüm tamamlandıktan sonra aile fertleriyle el sıkışılması
-
Aile anayasası tamamlandıktan sonra ticari hukuk danışmanına yasal açıdan kontrol ettirilmesi
-
Aile Anayasasının nihai hale getirilmesi
-
Anayasanın aile üyelerine imzalatılması
-
Aile üyelerine aile anayasası eÄŸitimi verilmesi
Her bölümde taslak oluÅŸturulurken aile üyeleri arasındaki hassas iliÅŸkiler dikkate alınır. TeÅŸhis aÅŸamasında elde edilen bilgiler ışığında aile deÄŸerleri, vizyonu ve amaçları, aile fertlerinin birbirleriyle iliÅŸkileri, ÅŸirket çalışanları ile iliÅŸkiler, ikinci nesil kariyer planlaması ve eÄŸitim stratejileri, haleflik planlaması, ÅŸirket ortakları hiyerarÅŸik yapısı, aile üyelerinin iÅŸe alınması, iÅŸ ahdinin sonlandırılması, aile mülkiyetinin miras dağılımı ile devri, hisse devirleri, aile üyeleri disiplin kuralları, aile üyeleri özlük hakları ele alınır ve yazılı hale getirilir.
Uygulama
Aile Anayasası Uygulama ve Takibi
Aile anayasasının uygulanmaya baÅŸlanması aÅŸamasında, kalıcı bir sistem oluÅŸturulması, uygulama desteÄŸi verilmesi, ÅŸirket kültürü haline getirilmesi için aÅŸağıdaki faaliyetler bir süreç halinde desteklenir. Bu faaliyetlerin belirli bir aÅŸamaya gelmesi ile proje sonlanır.
​
-
Aile anayasası uygulama takip sorumlusu atanması
-
Aile anayasasının uygulama takibinin yapılması
-
Aile konseyi ve ÅŸirket Yönetim Kurulu toplantılarının yapılmasına destek verilmesi
-
Aile konseyi ve ÅŸirket yönetim kurulunda yönetim ve karar alma süreçlerinin geliÅŸtirilmesi
-
Aile üyelerinin profesyonel yöneticiler ile formal iliÅŸkilerinin geliÅŸtirilmesi
-
Mali ve işletme raporlamaların geliştirilmesi
-
Hedeflerin yapılabilirlik açısından gözden geçirilmesi
-
Aile ve şirket hiyerarşik yapısının geliştirilmesi
Aile Anayasası,
aile deÄŸerleri ve hedefleri doÄŸrultusunda aile ile ÅŸirket faaliyetlerinin birbirleriyle iliÅŸkilerini düzenleyen, ailenin kurumsallaÅŸmasını saÄŸlayan, ailenin ve ÅŸirketin nesiller boyu sürdürülebilirliÄŸini amaçlayan, hukuki temellere dayandırılarak yazılan bir belge ve anlayış biçimidir.
Ayyıldız Danışmanlık olarak tavsiye ediyoruz.