Hedefler bireysel ve kurumsal olarak ikiye ayrılabilir. Bireysel ve kurumsal hedefler örtüşmeli, bileşkesi toplam faydayı vermelidir. Bireyin mesleği ile ilgili hedefi, firmanın faydasına da olmalıdır.
Bileşke hedefler = Katma değer fayda = Kurumsal hedefler + Bireysel hedefler
Fikirlerin ve isteklerin hedef olması için;
Hedefler spesifik, belirli ve net olmalı
Ölçülebilir olmalı
Ulaşılabilir olmalı
Rasyonel olmalı (akılcı gerçekçi olmalı)
Zamanı sınırlı olmalı
Hedefler mutlaka yazılı olmalıdır. Etkilenen insanlara sevdirilmeli, faydası anlatılmalı, hedefe varılması için teşvik edilmelidir.
Hedef Planlaması
Planlama hedefe ulaşmakta temel amaçtır. Planlamada kaynaklar saptanmalı, adımlar ve detaylar belirtilmelidir. Bir faaliyette başarıyı yakalamak için ana ve ara olmak üzere çok yönlü hedefler koyulmalıdır.
Hedefe ulaşamayınca, öncelikle engeller hakkında araştırmalar yapılmalıdır. Hedef başkasına bağlı gelişiyorsa, engel çıkmaması için önlem alınmalı, aksama olması halinde karşı taraf bilgilendirilmelidir.
Kurumlarda Hedef Planlaması
Firmaların hedeflerle yönetilmesi modern yönetim tarzının en önemli göstergelerindendir. Hedeflerle yönetim firma içinde bütünlük sağlar. Çalışanların aynı yöne yönelmelerini sağladığı gibi gerçekleşmesi için gayret sarf edilmesi ile mevcut kaynakların optimum kullanılmasını sağlar. Aynı zamanda personelin maksimum performansa gitmesi yönünde itici bir kuvvettir. Hedeflere varmanın veya varmamanın etkili karar vermeyle önemli bağlantısı vardır. Verilere dayalı karar verme sürecinde hedeflerin ulaşılabilir olması gerekir. Hayali kararlar ulaşılamadığı gibi bütünde oluşabilecek kısmi zararlarda meydana getirirler.
Hedefler ve planlaması üst yönetim kararlarının tüm organizasyona iletilmesinin en etkileyici yöntemidir. Üst yönetim kararlarını hedeflere dökebilmeli ve uygulanması için uygun ortamlar hazırlamalıdır. Hedefler firma politika ve stratejisiyle uyumlu olmalıdır. Hedefler ve planlama süreci politika ve stratejilerin nihai düşüncesine göre şekillenmelidir.
Hedefler uzun vadeli ve kısa vadeli olmak üzere ikiye ayrılmalıdır. Kısa vadeli hedefler uzun vadeli hedeflerin bölümlerini oluşturmalıdır. Toplamda tüm hedefler birbirini tamamlamalıdır. Tüm hedeflerin planlaması yapılmalı, sorumlular, başlama ve bitiş tarihi, periyodik denetleme süreleri, sapmalarda uygulanacak yöntemler belirlenmelidir. Hedeflerin belirlenmesi gibi değerlendirilmesi içinde organizasyon içinde karar verme mercisi uygun zamanlarda toplanmalı ve etkili kararlar vermelidir.
Firma faaliyetleri doğrultusunda tüm faaliyetleri içerecek, proseslere, firma yönetim tarzına, müşteri kitlesinin memnuniyetini amaçlayan tavra, ilgili tarafların faydasına uygun hedefler konmalıdır. Bu hedefler anahtar faaliyetlerin bütün yönlerini kapsayacak düzeyde olmalıdır. Yüzeysel hedefler, faaliyetin performansını açığa çıkaramaz. Bu da objektif değerlendirmeyi engelleyen önemli bir etkendir.
Söz konusu faaliyeti tüm yönüyle ele alacak, çapraz verileri içerecek rakamsal değerler olması gerekir. Farzı mahal cironun artması demek karlılığın arttığı anlamına gelmez. Hatta zararına satış yapmakta ciroyu arttırır. Bu nedenle ciro hedefi koymak işletmenin iyi hedeflerle yönetildiği anlamına gelemez. Başka hedeflerle desteklenmesi ve tüm satışı, faaliyetleri, satış sonrası ölçümleri, etkileri, sonuçları kapsaması gerekir. Ciro hedefi, karlılık hedefi, müşteri memnuniyeti indeksi, müşteri şikayet oranları, yeni müşteri adetleri, müşteri başına düşen satış rakamları, personel memnuniyeti indeksi, personel başına düşen müşteri ve satış, karlılık oranları, satış faaliyetlerinde gerçekleşen harcama rakamları, amortisman giderleri, reklam ve promosyon giderleri, eğitim giderleri, müşteri ziyaret, toplantı ve seminer giderleri gibi çok kapsamlı olması gerekir.
Şirketimizde insan kaynaklarının etkili bir şekilde değerlendirilmesi, çalışan personelin görev ve yetkinliklerini tam anlamıyla benimseyip yüksek performansla uygulaması ve bunu yaparken eğlenceli, keyif verici bir ortamda çalışmanın verdiği huzuru hemde kendi içinde hemde bunun enerjisini diğer mesai arkadaşlarına yansıtmasını sağlamak amacıyla aşağıdaki faaliyetler yapılabilir.
Kurum ile çalışan arasında karşılıklı güven oluşturulmalı, bu konunun önem derecesi çok yüksek.
Bireyler arasında ve bireylerin bağlı oldukları yönetim arasında kuvvetli bir iletişim kurulmalı
Bireylerin birbirini daha iyi tanımasını sağlamalı. bu planlı ve düzenli yer değişimi ve intranet üzerinde tasarlayabileceğimiz birbirimizi tanıyalım çalışmaları ile yapılabilir.
Bütün çalışanlar benlik duygusundan çok ‘biz’ fikrinde yoğunlaştırılmalı,
Günlük hayatta iş motivasyonunu sürekli olumlu yönde yüksek tutmalı. Örneğini her gün başlangıcında ve her saat başında ‘tutumuzu seçin’ diye gülen ve somurtan bannerlar hazırlanabilir. Ya da mail yoluyla genel motivasyonu artırıcı ilgi çekici yazılar ve animasyonlar kullanılmalı.
Genel veya özel tasarlanmış eğitim programları ile yetkinlikler ve şirket hedef, politakaları personelle paylaşılmalı
Abdullah ÖNGÜN / Yönetim Danışmanı